Bu benim Led&Lighting Dergisi için yazdığım dördüncü makale.
İlk makalemde aydınlatmanın eğitimdeki öneminden, diğer iki yazımda ise sektördeki değişimden söz ettim. Ancak, görüyorum ki aslında sektördeki en önemli konudan henüz hiç söz etmemişim.
“Sektörün markaları kim olacak? Aydınlatma sektöründe nasıl değişimler olacak?”
Led’lerin hayatımıza girmesi her ne kadar eski olsa da, yaygın kullanılan bir kelime olarak günlük hayatımıza girmesi üzerinden henüz çok uzun bir zaman geçmiş değil. LED TV reklamı yapılıncaya kadar LED kelimesini bilmeyenlerin oranı özetle “herkes”ti. LED’in ne olduğunu, konunun uzmanları dışında kimse bilmiyordu. İlk LED Fuarı’nı düzenlediğimizde en çok karşılaştığımız soru “LED nedir?” sorusuydu. En çok bilenler ise, “fuarda LED TV mi olacak?” diye soruyorlardı.
Ancak bugün LED kelimesini bilenlerin ve LED’li ürün kullanan kişilerin oranı oldukça arttı. Artık “LED’li bir ürün” satın alma listemizde yer alabiliyor. Bu ürün bazen bir aydınlatma ürünü, bazen bir el feneri, bazen bir oyuncak, bazen bir elektronik cihaz olabiliyor. Ürün ne olursa olsun, sonuçta LED ürünler artık günlük hayatımızda yer alıyor.
Ancak, LED’li ürünlerin en çok yaygın olduğu alan elbette aydınlatma alanı. Gerek ihtiyaç kaynaklı aydınlatma, gerekse de dekoratif aydınlatma LED’leri en fazla kullandığımız, en fazla bildiğimiz ve tanıdığımız alanlar.
LED’in aydınlatmada kullanımı ile birlikte aydınlatma sektöründe ilk başta çok hissedilmese de zaman geçtikçe daha çok görülen ve hissedilen radikal değişiklikler oldu. Bu değişiklikler sektörde ilk etapta ürün ve tasarımda görülse de ilerleyen zamanlarda oyuncuların da farklılaşmasına neden oldu. Bundan 10 yıl önce, hatta 6 yıl önce bir aydınlatma fuarında gördüğümüz firmaların birçoğu artık bu fuarlarda yok, daha önce hiç tanımadığımız firmalar ise çok önemli pozisyonlarda bu fuarlarda yer almaya başladılar.
Bu değişim öncelikle LED’lerin teknolojisindeki farklılık nedeniyle yaşandı. Birçok aydınlatma firması LED teknolojisine uyum sağlamakta zorlandı. Bilgi ve teknoloji olarak kendini yenilemeyen bu firmalar halen LED dışındaki aydınlatma ürünlerini üretmeye devam ediyorlar. Ancak LED’lerin aydınlatmadaki kullanımı arttıkça, LED dışındaki aydınlatma ürünlerinin kullanımının azalmasına paralel olarak, bu firmaların sayısında her geçen gün azalma yaşanıyor ve bu azalma oranı gün geçtikçe artmaya devam ediyor. LED’li ürünleri kullanabilme ve yeni teknolojiye uyum sağlama bugün sektördeki firma/marka değişimindeki en önemli kriter durumunda.
LED konusuna uyum gösteren firmalarda ise farklı gelişmeler yaşanıyor
Sektörün en önemli konularından birisi maliyet. Aydınlatma üreticilerinin maliyet ve bütçe planlamaları LED dışındaki aydınlatma ürünlerine göre planlanmıştı ve yine bu bütçelere göre iş planlamaları yapılmıştı. Ancak LED’lerin aydınlatmada oranının artması ile birlikte bu maliyetler önemli oranlarda farklılıklar göstermeye başladı. Birçok firma bu maliyetlerle mücadele etmekte çok zorlanıyor. Dolayısı ile maliyet analizi ve değişen maliyetlere uyum gösterme sektörde firma/marka değişiminde önemli kriterlerden birisi olacak.
Diğer bir konu ise sektörde yenileme oranları. LED dışında kalan aydınlatma ürünlerinde kullanım sürelerinin kısa olması nedeniyle, geleneksel aydınlatma ürünlerinde sık periyotlarla yenileme ve değişim yaşanıyordu. Akkor ampullerin çok dayanıksız olması, en küçük bir darbede işe yaramaz hale gelmesi, floresan ve tasarruflu ampullerin ömrünün kısa olması aydınlatma ürünlerinin çok kısa aralıklarla değişmesine neden oluyordu. Dolayısıyla sektörde sürekli bir yenileme çalışması yapılıyordu. Ancak LED ürünler bu durumu tamamıyla değiştirdi. LED aydınlatma ürünleri darbeye, ısı ve nem değişimine çok dayanıklı, kullanım ömrü çok uzun.
Bu durumun Aydınlatma sektörünün genel yıllık finansal hacminde değil, fakat sektördeki rakamlar üzerinde bir etkisi olacaktır. Şöyle ki; İlk değişim sürecinin devamında yılda kullanılan aydınlatma ürünü sayısında dramatik bir değişim yaşanacaktır. Finansal olarak değişimin ne oranda olacağını bugünden kestirmek çok zor. Ancak LED Aydınlatma ürünlerinin diğer aydınlatma ürünlerine göre daha yüksek fiyatlarda olması nedeniyle finansal olarak çok dramatik bir değişim yaşanacağını tahmin etmiyorum.
Ayrıca belirtilmesi gerekir ki; maliyet ile direk bağlantılı, kullanılan aydınlatma ürünü sayısındaki düşüş de sektörde firma/marka değişiminde önemli kriterlerden birisi.
Tüm bunların neticesini toparlayacak olursak;
Bugün dünyanın neresine gidersek gidelim “aydınlatma” dediğimizde akla gelen çok önemli birkaç marka mevcut. (Sektörde elbette onlarca çok önemli firma mevcut. Ancak ben dünyanın her yerinde yaygınlık ve bilinirlik açısından bu tarifi yaptım, bölgesel anlamda fazlasıyla değerli marka mevcut. Bu markaların varlığını asla inkâr etmek veya önemsememek gibi bir değerlendirmem söz konusu değil.)
Led dediğimizde tartışmasız akla gelen 1 marka mevcut (Led dünyada herkes tarafından tanınmadığından, tanıyan kesimi düşünerek bu değerlendirmeyi yaptım, yoksa bugün LED’in ne olduğunu bilmeyen milyarlarca insan var)
Aydınlatmanın önemli bir kısmının (yakın gelecekte neredeyse tamamının) artık LED’li aydınlatma ürünlerinden oluşacağını da biliyoruz.
Peki, şimdi, bu tariften yola çıkarsak ve “LED AYDINLATMA” nın dünya devini düşünecek olursak eğer, saydığımızda…
Kaç marka sayarsınız?
Feridun Bayram
Genel Müdür
Marmara Tanıtım Fuarcılık