Yöneticisi olduğum Marmara Tanıtım Fuarcılık firmasının portföyüne yeni projeler eklemek üzere araştırma yaptığımız dönemde karşımıza LED diye bir ürün çıkmıştı.
LED ürünleri ilk başlarda yüzeysel olarak inceledikçe daha olumlu düşünmeye başladık ve neticesinde 2007 yılında LED üzerine bir fuar düzenleme kararı verdik. O dönemde LED ürünler pazarda daha çok komponent olarak yer bulmuşlardı. Biz de aynı kapsamda değerlendirerek fuarımızı, “LED-RFID Fuarı” markasıyla ve LED ürünler ile RFID ürünlerin birarada sergileneceği bir fuar olacak şekilde yapılandırdık.
Bugün bu iki konunun birarada olması çok tuhaf görünebilir. İşte, LED ürünlerin 10 yıldaki gelişimini tanımlayan kelimelerden birisi de bu “tuhaf”. Tuhaf derken bunu negatif bir tanım olarak kullanmıyorum. Tuhaf yerine “şaşırtıcı” kelimesini de kullanabiliriz.
Ben 2005 yılında başladığım incelemelere ve neticesinde bugüne kadar gelen sürece baktığımda LED ürünleri son yıllarda “radikal değişikliklere neden olan” ürünler arasında listenin en üst sıralarına yerleştiririm. Hatta kendi adıyla anılacak bir sektör (LED sektörü) dışında belirli sektörlere de direk etki eden ve “birden çok sektörde radikal değişikliklere neden olan” ürünler sıralamasında ise en üst sıralarda yer veririm.
Kısaca 2005 yılında başlayan çalışmalar neticesinde 10 yılda LED&Lighting Fuarı çalışmalarının aldığı yolu şöyle özetleyebilirim;
Led ürünleri ilk incelemeye başladığımda, yurtiçinde genel bir bilgiye ulaşamadım. Sektör firmalarının web sitelerinde yer alan parça parça bilgiler dışında Türkçe bir dokümana veya bilgiye ulaşmam mümkün olamadı. Yurtdışında bu konuda yapılan çalışmaları inceleyerek LED ürünleri tarif eden bir çalışma yapmaya başladık.
Uzun uğraşlar sonucunda oluşturduğumuz çalışma neticesinde “ilk Türkçe LED SEKTÖR LİSTESİ”ni oluşturduk. Ürünleri tarif eden dokümanları oluşturduk. Bugün bakıldığında bu basit bir iş gibi görünebilir, ancak her sektörde “sektörün ilk tarifi” zordur. İlerleyen zamanlarda ise doğal olarak bu işlem kolaylaştı. Bugün LED Fuarı veya LED yayınımız ile ilgili herhangi bir arkadaşımız bu tarifleri basitçe yapabilmektedir.
LED ile ilgili en zor konu bu değildi. Fuarı yapmaya başladıktan sonra sektör firmaları ile kurduğumuz temaslarda sektör de bizim yaşadığımız heyecanı yaşadı ve fuarı ilk anından itibaren kabullendiler. Ancak, esas zorluk bu fuarı ziyaretçiye anlatma kısmında başladı. LED FUARI dediğimizde ilk aldığımız tepki “LED’in ne olduğunun sorulması” oldu. Aldığımız en ilgili cevap “Led Televizyonlar mı var?” sorusu oldu. O gün fuarımızı ziyaretçimize anlatmaya çalışırken, bugün Led&Led Aydınlatma Fuarımız ziyaretçi ilgisi en yüksek fuarlarımızdan birisi haline geldi.
Benim gözlemlediğim 10 yıl içinde LED ürünler her yıl bir önceki yıla göre olağanüstü farklar göstererek geliştiler. 10 yıl önce sadece komponent olarak pazarda yer bulan LED ürünler bugün aydınlatma sektörünü ve görsel reklam sektörünü ciddi bir şekilde değiştiren ürünler haline geldiler. Bu değişimi 10 yıl önce tahmin etmek zordu, tahmin edenler dahi bu boyutta tahmin edememişlerdir.
LED’lerin gelişiminin nereden nereye geldiğini görmek için en güzel değerlendirme sektörlerin aynası olan fuarların dünyada nasıl geliştiğini incelemek ile mümkün. 2007 yılında dünyada LED kelimesi kullanılarak düzenlenen fuarların sayısı çok azdı. Avrupa’da CONFEX (Konferans-Fuar) şeklinde düzenlenen küçük 1-2 organizasyonun yanında Uzakdoğu’da birkaç tane büyüklüğü 2.000 metrekareyi geçmeyen küçük ölçekte nish sektör fuarı vardı. Türkiye’den kalkıp ziyaret etmek için gidilecek seviyede fuar yoktu. İlerleyen yıllarda Uzakdoğu’da bir fuarın daha ön plana çıkmasının ardından o bölgeyi de ziyaret etmeye başladık. Daha sonra birkaç tane çok büyük ölçekli aydınlatma fuarı ziyaret ettik. Bu fuarlarda LED’li aydınlatma fuarın toplamının %15’ini geçmiyordu. 2011 yılından 2015’e kadar olan süreçte büyük aydınlatma fuarlarındaki LED oranı %10-15’lerden %90’ı geçen seviyelere geldi. Bugün neredeyse bu fuarlarda LED dışında aydınlatma ürünü bulmak zor hale geldi
Fuarlardan verdiğim bu örnek, esasında LED ürünler ve LED’li ürünler ile ilgili pazarın gelişmesinin oranını gösteriyor. Çok uzun zaman değil, bundan 5 yıl önce LED’li aydınlatma kullanım oranı ile bugünkü kullanım oranı arasındaki fark olağanüstü seviyelerde.
10 yıl sonra LED’li ürünlerin geleceği noktayı hayal etsenize…
Feridun Bayram
Genel Müdür
Marmara Tanıtım Fuarcılık